سخنان آقای دکتر رمضان میرزایی  عضو هیات علمی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد  در خصوص نقش استفاده از ماسک و فاصله گذاری اجتماعی

ویروس کرونا یک موجود زنده نیست، فقط یک مولکول پروتئینی پوشیده شده توسط یک لایه محافظ از چربی است. زمانی که ویروس از طریق چشم، بینی و دهان وارد ریه می شود . سلول ها را وادار به تکثیر خود می کند. از آنجایی که ویروس یک موجود زنده نیست و چیزی نیست جز یک مولکول پروتئین، بنابراین کشته نمی شود،فقط باید هر یک از ماها بتوانیم آن را به اجزای خودش تجزیه کنیم. مدت زمان تجزیه شدن ویروس بستگی به دما، رطوبت و جنس موادی که ویروس روی آن قرار گرفته است، دارد.  ویروس خیلی ضعیف و شکننده است.تنها چیزی که از آن محافظت میکند یک لایه نازک چربی است بهمین خاطر هر صابون یا شوینده ای بهترین راه چاره است چون کف چربی را حل میکند. بنابراین شما باید هنگام شستشوی هرچیزی انقدر بسابید تا کف زیادی بوجود بیاید. الکل هم لایه چربی ویروس را از بین می برد، ترکیبات کلره لایه پروتئینی ویروس را تجزیه می کند. گرما چربی را ذوب می کند لذا اگر دستها با صابون وآب گرم شسته شود بهتر است و.... 

بنابر این ویروس کرونا  و سایر عوامل بیماریزا از راه های چشم، بینی و دهان در صورت تماس با دست آلوده یا استنشاق هوای آلوده و خوردن وآشامیدن مواد غذایی و آشامیدنی آلوده می تواند باعث بیماری فرد سالم شود. یک فرد بالغ در شرایط معمولی در طول شبانه روز حدود 2 لیتر آب ، 2و نیم تا 3 کیلو غذا ولی بین 15 تا 23 کیلو هوا مصرف می کند. با جوشاندن یا ضد عفونی آب، پختن غذا آلودگی ها از بین می رود برای هوای آلوده هم راه های مختلفی پیشنهاد می شود.  قطرات بسیار ریز حاصل از عطسه، سرفه و یا صحبت کردن افراد با هم )بدون رعایت فاصله ایمن(، ضمن اینکه باعث معلق شدن طولانی مدت این قطرات در هوای فضاهای بسته می شود، ممکن است پس از تبخیر شدن آنها، باقی مانده های خشک شدۀ حاوی عوامل بیماری زا را هم به صورت معلق در هوای محیط و یا به صورت ته نشین شده بر روی سطوح برجا بگذارند.  بنابراین عوامل بیماری زای موجود در این قطرات ممکن است به واسطۀ فرآیندهای تبخیر و حذف آب و رطوبت از آنها آسیب جدی نبینند و در صورت تنفس شدن و راه یابی به سیستم تنفسی یک فرد بیماری زایی کنند. انسان در حین مکالمه بیش از 10000ذره آلوده به نام قطره(با قطر بیش ازپنج هزارم میلیمتر) و ریز قطره (کمتر از پنج هزارم میلی متر) ، با یک سرفه تا 30000 و عطسه تا 40000 ذره(Droplet) پخش محیط اطراف خود می کند که در حالت عطسه پس از 24 ثانیه تعداد زیادی از آن ها تا حدود 8 متر می رسد. یک سرفه معادل 5 دقیقه مکالمه  بوده ودر حین مکالمه و تنفس معمولی نیز  هزاران ذره هسته ای و هزاران ویروس در روی هرذره توسط فرد بیمار پخش محیط میشود. در حین مکالمه اگر فرد بلند حرف بزند بیش از دو برابر مکالمه معمولی واگر فریاد بزند به اندازه سرفه وبیشتر ذرات آلوده پخش محیط اطراف خود می کند. ذرات  100 میکرومتر(با قطر یک دهم میلیمتر) بعد از 10 ثانیه 10 میکرو متر(با قطر یک صدم میلیمتر) بعد از 17 دقیقه ته نشین می شود  ولی ذرات 3-1 میکرومتر (قطر یک هزارم تا 3هزارمیلی متر) ساعت ها در فضا پراکنده می ماند. در حین مکالمه معمولی بطور دائم در محدوده تنفسی افراد از این ذرات بسیار ریز پراکنده شده و در صورتیکه دو فرد در نزدیکی هم باشند بطور دائم ذرات بسیار ریز ناشی از مکالمه  و حتی تنفس هم را  استنشاق می کنند.  برخی تحقیقات نشان داده که 1-100 باکتری و ویروس(ارگانیسم) می تواند سبب بیماری شود. برای مثال توبرکلوزیس  فقط یک ارگانیسم، تولارمی 10-5 و بروسلوز 100-10 ارگانیسم می تواند با توجه به شرایط فرد ایجاد بیماری در فرد سالم نماید. با توجه به این مقدمه  اگر در یک محیط بسته مثل فضای یک اتاق که تهویه ندارد ، اتوبوسی که پنجره هایش بسته است، ماشین سواری که با فضای کوچکی که دارد درصورتیکه شیشه هایش بسته باشد در مدت زمان بسیار کوتاهی در صورت حضور یک مبتلای بدون علامت پر از ذرات بسیار ریزی بیماریزا می شود که مدت ها در فضای اطراف محدوده تنفسی ما پراکنده باقی می ماند . در چنین فضاهایی در صورتیکه فاصله محدوده تنفسی افراد از هم 50 سانتی متر باشد در مدت 15 ثانیه و درصورتیکه 110 سانتی متر باشد در مدت 24 ثانیه ذرات بسیار ریز هوای بازدمی فرد بیمار به منطقه تنفسی فرد سالم خواهد رسید.

 وی در طی سخنان فرمودند  : با توجه به مقدمه ذکر شده از چه راه هایی برای پاک کردن هوای آلوده اطراف منطقه تنفسی می توانیم مطمئن شویم. برای محیط های بسته ومحدود می توان با ضد عفونی هوا از طریق اشعه ماورا ی بنفش، یون منفی، ازن و ... ذرات ویروس را تجزیه نمود ولی از این عوامل باید بطور غیر مستقیم استفاده شود تا باعث آسیب به پوست  و ریه و چشم انسان نشود. با توجه به هزینه زابودن و محدودیت هایش کمتر مورد استقبال قرار گرفته است. لذا راه در دسترس همه وساده تر شستشوی دست ها، رعایت بهداشت فردی، تماس نداشتن دست با چشم، بینی ودهان، ضدعفونی دست  با مواد الکلی برای ذرات بیماریزای سنگینی که روی سطوح نشسته است  و برای ممانعت از ورود بیش  از 20 کیلو هوا ی آلوده در شبانه روز  استفاده از ماسک ضرورت پیدا می کند تا اگر بیمار هستیم. هوای استنشاقی دیگران را آلوده نکنیم  و هم برای این که هوای آلوده شده توسط افراد بی مبالات را وارد ریه های خود ننماییم. هوای سالم حق همه است آلوده کردن هوا با عدم استفاده از ماسک به معنای خوراندن سم به خواهر، برادر، فرزندان و پدر و مادر خودمان می باشد و بالعکس. براساس امار بیش از 40 درصد افراد ناقل هیچ علامتی از ابتلا به کرونا را ندارند . پس چگونه می توانیم مطمئن باشیم که آلوده به ویروس کرونا نیستیم. اگر بین دو نفر یکی سالم و یکی مبتلای بدون علامت باشند حتی اگر فرد سالم ماسک هم زده باشد در صورتیکه فرد ناقل ماسک نداشته باشد حتی فاصله ها را هم رعایت نمایند 70 درصد احتمال بیمار شدن فرد سالم وجود دارد ولی اگر هر دو از ماسک استفاده نمایند احتمال ابتلا حدود یک تا دو درصد است. پس بیایید برای احترام به هم و برای این که به عزیزا نمان سم تزریق نکنیم و ناخود آگاه باعث رنج و ناراحتی و مرگ آن ها نشویم همه با هم از ماسک استفاده نماییم و فاصله اجتماعی را در جاهای ممکن رعایت نماییم. در داخل اتوبوس، آسانسور و فضا های مشابه  مقابل هم نایستیم، نزدیک هم صحبت نکنیم. صدایمان را تا حد ممکن بلند ننماییم. در داخل وسایل نقلیه ای که بیش از یک نفر هستیم علاوه بر استفاده از ماسک، شیشه هارا پایین بدهیم. پنجره ها را باز نماییم. از هم با فاصله بایستیم. در موقع صحبت کردن از هم فاصله بگیریم. گردوغبار ایجاد ننماییم، موقع جمع کردن ملحفه و جارو کردن در و پنجره ها را باز کنیم. از باد برای تمیز کاری استفاده ننماییم. این ویروس فقط طی ۳ ساعت(روی پارچه)، ۴ ساعت(روی سطوح مسی و چوب)، ۲۴ ساعت (روی کاغذ و مقوا)، ۴۲ ساعت (روی سطوح فلزی) و ۷۲ ساعت (روی سطوح پلاستیکی) متلاشی می شود. اگر شما ملحفه یا لباس آلوده ای را بتکانید و یا از گردگیر استفاده کنید، ذرات ویروس ساعت ها در هوا معلق می شود و می توانند  انسان و انسان هایی را بیمار نماید.

 در طول روز های گرم و معتدل در و پنجره را باز نگهداریم و در روز های سرد هم حداقل هر یک ساعت چند دقیقه در وپنجره یا حد اقل دو پنجره مقابل هم را باز نماییم. تهویۀ مناسب می تواند راهکار مفیدی برای کنترل انتقال عوامل عفونی از یک فرد مبتلا به سایر افراد حاضر در یک فضای بستۀ مشترک باشد.  این امر می تواند با حذف آئروسل های حاوی عوامل بیماری زا مثل ویروس ها )توسط فیلتراسیون هوا( و یا رقیق کردن غلظت این آئروسل ها با خارج کردن آنها از محیط و جایگزین کردن هوای تمیز، انجام شود.

 دید وبازدید ها را با حد اقل افراد انجام دهیم. ما نمی توانیم به دیدن عزیزانمان نرویم. ولی می توانیم برای دیدن هم تجمع ها را کم کنیم. پدر ومادر ها حتما نیاز به دیدن فرزندان دارند ونمی توانیم صله رحم راقطع کنیم ولی ما اگر عزیزانمان را دوست داریم،  می توانیم برنامه داشته باشیم تا همه در یک زمان در یک منزل جمع نشویم. در صورت هرگونه علامتی  خود را از نزدیکان وافراد جامعه دور نگهداریم. هرکدام از ما باید فکر کنیم چطور می توانیم جمع ها را کم کنیم و چطور می توانیم مانع از رنج و ناراحتی ومرگ هم نوع مان شویم. ما انسان هستیم. مسلمان هستیم و باور های دینی ارزنده ای داریم . ما می توانیم اگر به "تسببت بلطفک الاسباب" از سخن امام سجاد علیالسلام در دعای هفتم امام اعتقاد داشته باشیم و  باور داشته باشیم که پیرو فرمایش رهبری آنچه به این اسباب جان می دهد خدا است.