بررسی کارایی زائدات کشاورزی اصلاح شده با کلرید فریک در حذف آنتی‌بیوتیک تتراسایکلین و سیپروفلوکساسین از فاضلاب بیمارستانی

استاد راهنما دکتر حسین علیدادی،استاد مشاور دکتر مجتبی داودی

هدف: در سال‌های اخیر، ورود بی رویه و بدون کنترل فاضلاب‌های بیمارستانی و صنایع داروسازی به محیط‌های آبی باعث ورود ترکیبات دارویی به این محیط‌ها گردیده، متأسفانه، تصفیه متداول فاضلاب برای حذف این ترکیبات ناکارآمد بوده، در نتیجه این ترکیبات از طریق پساب یا لجن دفعی به محیط‌های آبی راه می‌یابند. در این مطالعه دو آنتی‌بیوتیک تتراسایکلین و سیپروفلوکساسین انتخاب و کارایی حذف آن‌ها با استفاده از زائدات کشاورزی اصلاح شده  مورد بررسی قرار گرفت.

نتایج: از بین روش های مختلف فعال سازی جاذب، اصلاح جاذب با کلرید فریک باعث بهبود فرایند جذب گردید. که  حداکثر کارایی این جاذب، در حذف آنتی‌بیوتیک تتراسایکلین در غلظت اولیه mg/L15، pH 8/7، دز جاذب g/L 5 و زمان تعادل 90 دقیقه برابر با 40/94% و سیپروفلوکساسین در غلظت mg/L 20، pH 5/9، دز جاذب g/L 5/4 و در زمان تعادل 90 دقیقه برابر با 95/99% بدست آمد. غلظت تتراسایکلین در فاضلاب بیمارستان g/Lµ 247 و سیپروفلوکساسین برابر g/Lµ 137 تعیین شد که بعد از فرایند جذب مقدار آن‌ها به صفر رسید. افزایش دز جاذب بیشترین تأثیر را در کارایی حذف دو آنتی‌بیوتیک نشان داد درحالی‌که افزایش غلظت اولیه آنتی‌بیوتیک باعث کاهش کارایی حذف ‌شد. زمان تماس به عنوان دومین فاکتور موثر پس از دز جاذب در حذف آنتی‌بیوتیک تتراسایکلین مشخص گردید و pH همین عملکرد را برای آنتی‌بیوتیک سیپروفلوکساسین به نمایش گذاشت. فرایند جذب در عین متابعت از دو ایزوترم لانگمویر و فروندلیچ تطابق بیشتری را با ایزوترم فروندلیچ نشان داد. میزان R2 ایزوترم فروندلیچ برابر با 9891/0 و 9950/0 به ترتیب برای تتراسایکلین و سیپروفلوکساسین بدست آمد. جذب تتراسایکلین از سینتیک درجه اول و دوم و سیپروفلوکساسین از سینتیک درجه دوم پیروی می‌کند. احیاء جاذب با استفاده از آب مقطر با 4 pH=  و متانول برای تتراسایکلین و آب مقطر با 4 pH=  برای سیپروفلوکساسین می‌تواند 88% آب را بازیابی کند.

نتیجه گیری: زائدات کشاورزی اصلاح شده با کلرید فریک به عنوان جاذب مناسب با قابلیت استفاده مجدد می‌تواند به عنوان یک روش موثر، جایگزین جاذب‌های پرهزینه معرفی شود. بعلاوه چنین استفاده‌هایی از این زائدات می‌تواند نقشی موثر در پاکسازی محیط از این پسماندها ایفا نماید که از نقطه نظر زیست محیطی قابل توجه می‌باشد.